Phạm Thành Châu

Tôi viết tào lao về Con Khỉ để quí vị đọc cho vui trong mấy ngày Tết. Phê bình tôi viết thế nầy, thế kia chỉ uổng công quí vị.

Xưa nay, báo chí Việt Nam có một lệ đáng yêu là: Năm Mới, cầm tinh con vật nào thì có một bài giới thiệu thân thế, sự nghiệp của con vật đó. Đồng bào ta, ở Âu, Mỹ vẫn giữ truyền thống sinh hoạt dân gian theo âm lịch. Không ai giỗ chạp theo dương lịch bao giờ. Vong linh những người quá cố chỉ căn cứ vào âm lịch để về với con cháu. Quan trọng nhất là ngày Tết âm lịch, là dịp để mọi người thân đoàn tụ, cúng lễ tổ tiên, lì xì mừng tuổi cho bọn trẻ, ăn uống, vui đùa.

Ở Mỹ, chỉ những tiểu bang đông người Việt, trên tờ “dương lịch” (lịch tây) mới có thêm phần “âm lịch” (lịch ta). Nhưng người bán lịch lại đặt in bên Đài Loan, bên Tàu nên phần âm lịch ghi chữ Tàu. Người Việt sống rải rác các tiểu bang khác chỉ biết có dương lịch, thế nên mới có chuyện vui như sau: “A lô! Chị Loan đó hả? Chúc mừng năm mới!”  “Năm mới gì? Bữa nay đã tháng hai rồi, còn mới mẻ gì nữa?” “Tôi chúc tết Âm lịch đó bà ơi!” “Ủa tết hồi nào vậy? Tôi đi làm, tối tăm mặt mũi. Thôi chết! Lát nữa, đi làm về, tôi phải vất mấy trái quít vô thùng rác. Năm mới xui lắm! ” “Sao vất đi, phí của. Quít có tội tình gì mà kiêng cử?” “Số là thế nầy. Để tôi kể cho bà nghe. Ông xã tôi đi làm mà than cực, than buồn, sợ ổng bỏ việc thì nguy. Không phải chuyện tiền bạc, mà mấy ông về hưu, không biết làm gì, ở không sinh bịnh. Bên Cali. của bà, cứ ra tiệm cà phê thì thiếu khối gì bạn bè để trò chuyện, lại có mấy em bưng cà phê, đưa đùi đưa ngực.”  “Các ông ngắm giải trí thì có liên hệ gì đến mấy trái quít mà đi vất thùng rác.”  “Thôi đi bà ơi! Bộ bà không biết quit là quit job à? Để quít trong nhà là báo điềm ông xã tôi quit job. Thôi! Tôi gọi lại sau nghe.Thằng xếp tới!”

Đồng bào miền Nam chúng ta, tính tình xuề xòa, sinh hoạt cũng xuề xòa. Để mấy trái mãn cầu, dừa, đu đủ, xoài trên bàn thờ thành điều ước cho năm mới. Cầu vừa đủ xài. Họ không cầu mong sức khỏe dồi dào, tiền vô như nước, vạn sự như ý. Tiền nhiều để làm gì mà phải bon chen, giành giật, gian dối? Chỉ cần có chút đỉnh đủ xài mỗi ngày là “an nhiên tự tại”. Về sức khỏe thì khỏi nói. Sống được ngày nào thì nhậu ngày đó. Trời kêu ai nấy dạ. Cũng chẳng thấy ai đứt gân máu, nằm một đống báo hại vợ con. Chỉ thỉnh thoảng có ông, nhậu xỉn, về nhà, giữa đường lủi vô bụi cây rồi khiêng về chôn. Đám ma bao giờ cũng có ca vọng cổ và nhậu. Đó là nói về thời trước 1975. Từ khi đảng và nhà nước Việt Cộng từ miền Bắc tràn vào chiếm miền Nam thì dân miền Nam te tua. Đất ruộng bị cướp, nhà bị chiếm, cơ sở sản xuất, tiệm buôn bị tịch thu. Rồi thêm mấy đợt đổi tiền, dân miền Nam trắng tay. Hàng trăm nghìn gia đình bị tống lên vùng núi rừng cao nguyên, gọi là Kinh Tế Mới, chết dần vì bịnh tật, đói khát. Thêm hàng mấy trăm nghìn quân, cán, chính, thầy tu, nhà buôn miền Nam bị đày ra Bắc, chết liệt địa.

Kể chuyện tết nhất ở miền Nam sau 1975 thì bi thảm lắm. Bi thảm nhất là người dân ở thôn quê, đặc biệt là vùng kinh tế mới. Xin được mấy giòng về xã hội kinh tế mới nghĩ gì, làm gì trong mấy ngày tết? (Tôi đi tù Cộng Sản, không đi kinh tế mới chỉ nhờ đọc báo mà kể lại cho quí vị nghe) Ngày tết, nhà tranh vách lá, trống trước trống sau, gạo không có, nhang tàn, khói lạnh, lấy gì làm lễ vật dâng cúng ông bà, tổ tiên? Họ ước gì? Thời “cầu vừa đủ xài”qua rồi. Ở kinh tế mới, họ tự chúc mình “ác liệt” hơn nhiều. Họ “phát huy sáng kiến”! Một ông tha về một trái xoài, ra chỗ sửa xe đạp lượm cái líp xe (ổ trục sên xe đạp), thêm cái bọt ba ga” (giá chở đồ sau xe đạp) người ta vất đi, đem về để trên bàn thờ, thành câu (tự chúc): “Xài líp ba ga”(xài thoải mái). Một ông thể hiện ý nghĩ tuyệt vọng của mình bằng cách chưng trên bàn thờ một gói tiêu, một tán đường,  thành “Tiêu tán đường.” Một ông khác trình bày tiếng thở dài của mình rất “ấn tượng.” Ông ta để trên bàn thờ một trái đu đủ, một trái điều, một trái bí đao, một trái khổ qua, thành: “Đủ điều đau khổ”. Cha mẹ sinh con thường đặt tên theo ước vọng ở tương lai. Con trai thì Hùng, Dũng, Anh Tài, con gái thì Hoa, Hồng, Ngọc, Ngà, Tuyết. Nhưng những gia đình trên kinh tế mới thì nhìn thấy tương lai đen tối của các con. Một ông sinh được ba đứa con, mỗi đứa có một tên, Tên Xui, tên Tận, tên Mạng. Một ông y tá ”ngụy”đặt tên con. Một đứa tên Hết, một đứa tên Thuốc, một đứa tên Chữa. Thật “Hết thuốc chữa!” Những ngày lễ lớn của đảng ta, dân kinh tế mới được tập họp lại để học tập Mừng đảng, ơn bác. Lại được ca hát cho thêm hồ hởi, phấn khởi (chới dới, bứt gân!). Có câu hát “Trùng trùng đoàn quân tiến bước theo con đường của Bác.” Dân ngồi dưới (đất) thì thầm với nhau: Con đường bác đi là con đường bi đát”

Bây giờ nói về năm Thân, tức là năm Con Khỉ. Tôi có kể cho bạn nghe một chuyện vui, bây giờ nhắc lại. Có một ông có bồ, kiểu sáng chở cơm đi ăn phở, trưa chở phở đi ăn cơm” (cơm là vợ, phở là bồ). Phải dấu kỹ! Vậy mà một sáng chủ nhật, cô bồ mò đến nhà ông ta. Thấy từ xa, ông ta hoảng kinh, chạy ra chận lại. Đi ngay.Trong nhà có con khỉ già ngồi trong đó! Con khỉ già là mụ dzợ ! Một chuyện khác, thuộc loại phản động, chỉ có người Bắc, thâm thúy và cay đắng mới nghĩ ra: Một cậu bé hỏi cô giáo: Thưa cô, Bác Hồ nóiTổ tiên ta là loài khỉ. Có đúng không ạ? “Đúng rồi! Tổ tiên bác Hồ là loài khỉ.” Và cô hỏi cả lớp: Có em nào trông giống bác Hồ không? Dạ không!

Trở lại với con khỉ. Các nhà sinh vật học chia các loài động vật thành nhiều chủng loại để dễ nghiên cứu. Loài gặm nhấm có chuột, thỏ.Loài có móng như trâu, bò. Có loài được gọi là thượng đẳng” (primates) gồm ba giống là khỉ (monkeys), giả nhân (apes) và loài người. Charles Darwins, người Anh, cho rằng: Khỉ tiến hóa thành người. Chỉ mấy ông bà vô thần cộng sản mới tin chứ chẳng ai tin. Vì trong các hóa thạch, chẳng thấy sinh vật trung gian nào giữa khỉ và người, chứng minh rằng khỉ tiến hóa thành người. Vả lại, bộ óc khỉ rất nhỏ so với óc người, không có hóa thạch khỉ trung gian”nào có bộ óc lớn gần với bộ óc người. Mà cũng chẳng thấy con khỉ nào trong rừng hay trong sở thú tiến hóa dần để thành con người. Chỉ có trong truyện Chiêu Quân Cống Hồ”của mấy chú chệt, vua phịa, rằng: Có ông Tô Vũ, làm quan nhà Hán (đầu Công Nguyên), đi sứ vào nước Hung Nô (rợ phương bắc nước Tàu) bị vua Hung Nô cho bốn “lịnh” (mỗi lịnh ba năm) tập trung cải tạo lên vùng sa mạc hoang vu, chăn mấy trăm con dê. Đến mùa đông tuyết phủ, vì đói và lạnh, Tô Vũ ngất xỉu. Tỉnh dậy, thấy có con khỉ cái đang đốt lửa cho ông ta sưởi, còn cho ăn, săn sóc tận tình. Thế là họ có với nhau bốn người con. Mười năm sau, xét thấy đương sự học tập tốt, lao động tốt, yên tâm cải tạo,vua Hung Nô tha về sum họp với gia đình, trở thành công dân chân chính, góp phần xây dựng xã hội chủ nghĩa bách chiến bách thắng. Thời đó không có cell phone, không có camera nên không thể chụp hình bốn đứa nhỏ, con của Tô Vũ hình dáng, mặt mũi ra sao? Ở miền Nam ta, trước 1975, báo Sài Gòn Mới của bà Bút Trà có đăng chuyện Người Lấy Khỉ”, rất hấp dẫn, báo in ra bao nhiêu, người ta xúm nhau mua đọc. Các báo khác ế nhè, bán không được tờ nào. Giận quá, các báo làm phóng sự, phịa lai lịch bà Bút Trà, bảo rằng Bà Bút Trà là con của ông người”với bà khỉ”đó.

Có Mấy Loài Khỉ? Nhiều vô số. Từ con khỉ nhỏ cỡ ngón chân cái đến con giả nhân, khỉ đột, cao to, nặng hàng trăm ký lô. Tôi thấy có hai loại khỉ. Loại có đuôi và loại không đuôi. Loại không đuôi thì quí vị có thấy rồi. Lúc nhỏ tôi nghe mấy ông kể chuyện Trong rừng có con đười ươi, người đi rừng bị đười ươi bắt được thì nó cầm hai tay người đó cứng ngắt rồi ngửa mặt lên trời, nhắm mắt, nhe răng cười suốt ngày cho đến khi mặt trời lặn thì moi ruột người đó ăn. Vì thế, người đi rừng phải thủ sẵn hai ống tre. Thấy đười ươi thì xỏ tay vô ống tre, đưa cho nó nắm, chờ khi nó nhe răng, nhắm mắt cười thì rút tay ra khỏi ống tre, bỏ chạy. Đó là chuyện xưa. Bây giờ ở Việt Nam, vô phước cho con đười ươi nào gặp mấy ông đi rừng thì chính mấy ông đi rừng đó nhe răng, nhắm mắt cười với nhau rồi móc ruột đười ươi ra nấu lẩu, đưa cay cũng được mấy xị. (Thế nên, vừa rồi, báo chí ở Việt Nam có đăng tấm hình một con đười ươi đưa hai tay có xỏ ống tre cho mấy ông đi rừng cầm, chờ mấy ông đó nhe răng, nhắm mắt cười là rút tay của nó ra, bỏ chạy). Tôi có thấy mấy tấm hình chụp một con khỉ bị người ta giết, cạo lông, để nằm chờ xẻ thịt, trông giống hệt đứa bé chết nằm đó.

Ở Châu Phi, vẫn còn những phiên chợ bán thịt rừng phơi khô, có bán khỉ khô, là khỉ nguyên con, phơi khô. Con khỉ khô nhe răng, tứ chi co rút lại như xác ướp. Người mua chỉ việc lột da, xé ăn, khỏi nấu nướng. Người Việt mình chưa hề thấy con khỉ khô xấu xí cỡ nào, nhưng có lẽ quí vị từng nghe đối đáp giữa cậu và cô như sau: Em yêu anh không?”Yêu cái con khỉ khô!” (Thà yêu con khỉ khô còn hơn yêu ông”). Vì ăn khỉ khô kiểu đó mà người châu Phi bị bịnh Ếch nhái”AIDS. Virus HIV (bịnh liệt kháng) tìm thấy trong khỉ đuôi xồm và khỉ mũi đốm. Virus Ebola (sốt xuất huyết không chữa được) và bệnh đậu khỉ (monkey pox) cũng do mấy ông bà ăn khỉ khô mà các bịnh đó lan tràn ra khắp thế gian. Ở Việt Nam, thời còn phe xã hội chủ nghĩa, Liên Xô nghiên cứu vũ khí hóa học hay chiến tranh vi trùng”gì đó phải dùng khỉ làm mẫu (vật thí nghiệm). Có lẽ là chất kịch độc, sợ thí nghiệm ở bên Liên Xô, rủi có chuyện gì xảy ra thì dân Nga lãnh đủ, nên các khoa học gia Liên Xô đem qua Việt Nam thực hiện thí nghiệm, có nguy hiểm, chết chóc do vi trùng hay chất độc thoát ra ngoài thì dân Việt chết, ráng chịu. Hiện nay mấy con khỉ làm vật thí nghiệm đó tồn tại” trên một hòn đảo ở Nha Trang, gọi là đảo Khỉ.

Đừng khinh loài vật sống theo bản năng, không suy nghĩ. Năm 1990, Christophe Boersch quan sát một bầy hắc tinh tinh ở rừng Tai, thuộc xứ biển Ngà. Chúng thường đập những trái cây có vỏ cứng bằng một hòn đá trên gốc cây. Một con khỉ con đập mãi không được, mẹ nó đến, xoay cạnh hòn đá thì đập được, lấy ruột của quả cho con ăn. Năm 1953, tại đảo Koshima (Nhật), ông Masao Kawai thấy một con khỉ cầm củ khoai dính đầy đất bẩn đem ra một dòng nước rửa sạch mới ăn. Sau bốn năm, phân nửa bầy khỉ đem khoai đi rửa trước khi ăn. Quí vị xem TV thường thấy cảnh mấy con khỉ dùng một cọng cỏ, đút vào lỗ của ổ kiến hoặc ổ mối rồi kéo ra. Kiến, mối bu vào, khỉ bỏ cọng cỏ vào mồm, ăn chúng. Con rái cá, mò mấy con sò dưới sông, nằm ngửa trên mặt nước, để con sò trên bụng, dùng con sò nầy đập lên con sò kia cho bể vỏ sò, lấy thịt ăn. Thú vật thường đùa giỡn nhau là thường. Có một con quạ có trò chơi rất lý thú. Mùa đông, tuyết phủ mái nhà, nó lấy cái lá hay gì đó, để trên nóc nhà rồi đứng lên trên. Cái lá (có con quạ trên đó) trượt trên tuyết xuống phần thấp của mái nhà. Con quạ chơi trò trượt tuyết như người. Chưa hết. Nó ngậm cái lá đó, đem lên nóc nhà, lại đứng lên lá và trượt tuyết tiếp. Con quạ, tuy vậy không khôn bằng con vẹt. Nó biết nói, biết suy diễn theo Tam đoạn luận”đàng hoàng. Chuyện như thế này. Có cô gái nuôi một con vẹt. Nhà không có ai, cô tắm xong, chả mặc áo quần, cứ thế thổn thệnh đi khắp nhà. Con vẹt nghiêng đầu nhìn và kêu lên:Thấy hết rồi nghe!” Lần nào cũng lải nhải câu đó khiến cô gái bực mình vặt trụi lông đầu con vẹt. Từ đó con vẹt chỉ ngắm mà không dám nói. (Tam Đoạn Luận tập 3, trang 50 chỉ rõ: Thấy thì làm thinh mà ngắm. Ngắm thì đừng nói. Nói thì bị vặt lông” ?!). Một lần có nhà sư vào nhà cô gái. Thấy đầu nhà sư không có tóc, con vẹt ngạc nhiên, hỏi Ủa! Thầy cũng thấy hết rồi sao?” Tôi ước được làm con vẹt đó. Nhưng miệng, lưỡi dùng vào việc khác. Dại gì nói để bị vặt lông.

Năm Khỉ, nhiều vị kể chuyện Tôn Ngộ Không, một con khỉ có tài thần thông biến hóa, theo phò Tam Tạng qua Ấn Độ thỉnh kinh Phật về Tàu. Có vị kể chuyện bà Từ Hi thái hậu đãi sứ thần tám nước Âu Mỹ, có món óc khỉ. Mấy chuyện bên Tàu đó, xưa rồi, ai cũng biết.

Tôi xin kể chuyện bên Ấn Độ, ít người biết. Người Ấn thờ hàng trăm,hàng nghìn thần. Thờ từ vật vô tri đến súc vật. Họ thờ thần bò. Mấy con bò đi nghênh ngang có khi nằm nghỉ ở ngã ba, ngã tư, người phải tránh ngài”. Ngài bò có đến các sạp rau quả xơi hết cũng phải kính cẩn đứng nhìn, không được xua đuổi. Tôi xem phóng sự thấy có đền thờ chuột. Chuột bò đầy trong đền, trên bàn thờ, trên cột đền trông thật dơ dáy. Tôi xem mà ghê người, tưởng như ngửi được mùi hôi thối của phân chuột. Người giữ đền có bổn phận nuôi chúng. Buổi sáng, ông ta bưng một khay sữa vào cho quí ngài chuột điểm tâm… Tại sao phải thờ súc vật? Người Ấn tin rằng. Mỗi con vật có thể là hiện thân của ông thần nầy hoặc bà thánh kia. Họ còn tin rằng có thể đó là tổ tiên, ông bà của họ, chết đi, đầu thai thành súc vật.

Vì là bài viết về con khỉ nên tôi xin mấy dòng về tục thờ khỉ ở Ấn Độ. Theo truyền thuyết, tại xứ Kishkinda, một vương quốc khỉ bên Ấn Độ, có một tướng khỉ, tên Hanuman, rất tài giỏi và nhiều phép thần thông. Có lần, Hanuman chơi nghịch, ngậm  cả mặt trời khiến khắp nơi tối thui, người ta phải năn nỉ Hanuman mới nhả mặt trời ra. Hanuman có thể biến thành to lớn, khổng lồ hoặc tự thu nhỏ bằng ngón tay. Về võ thuật, Hanuman có thể phóng lên mây, nhảy một cái xa ngàn dặm. Hanuman, chỉ với một tay, bưng nguyên một quả núi với đầy đủ cây cối trên đó. (Trong Tây Du Ký, tác giả đã chế biến thần Hanuman của Ấn Độ thành con khỉ Tôn Ngộ Không của Tàu. Thì ra, làm hàng giả, ăn cắp bản quyền của người ta (không chỉ hàng hóa mà cả trong văn hóa, nghệ thuật!) đã là bản chất chệt, có tự ngàn xưa rồi!) Vì tin chuyện thần thoại đó là có thật nên dân Ấn Độ làm tượng thờ khắp nơi. Quí vị du lịch Ấn Độ ắt thấy nhiều tượng thần khỉ Hanuman ở các công viên, nơi công cộng. Ở đâu tượng thần khỉ Hanuman cũng cao lớn, có đuôi dài, tay phải cầm cây trùy, tay trái bê quả núi. Dân Ấn tin rằng, khỉ là hiện thân của thần Hanuman nên lập nhiều đền thờ và nuôi khỉ. Ở New Delhi, khỉ có mặt khắp nơi, nhất là khu đồi Raisina. Khỉ nhảy nhót, leo trèo, phá phách trên đường phố, cướp giật hàng hóa, lục giỏ xách người đi chợ. Có con leo cột đèn, bị điện giật chết, người ta phải tổ chức lễ an táng ngài” thật long trọng. Có đánh trống, thổi kèn như đám ma của người Tàu ở Chợ Lớn (nhưng không thổi bài Love Story như đám ma của mấy chú thiếm Chợ Lớn). Đạo quân (Tam phủ) khỉ phá quá! Chịu hết nỗi, tòa án ra lịnh dời đền khỉ vào rừng, cấm không cho khỉ ăn nhưng chẳng ai dám động đến quí ngài khỉ, và vẫn cung phụng ngày ba bữa, tắm rửa thoải mái cho quí ngài. Đúng là trò khỉ!

Ở Việt Nam ta có tương truyền rằng mẹ ông Mạc Đỉnh Chi vào rừng bị khỉ hiếp, sinh ra ông, người nhỏ, tướng xấu xí, chân tay dài thòng, mắt láo liên như con khỉ nhưng rất thông minh. Ông thi đậu tiến sĩ, được nhà vua cử đi sứ sang Tàu. Nhân khi công chúa (Tàu) chết, vua Tàu muốn thử tài sứ Mạc Đỉnh Chi nên đề nghị ông làm một bài văn tế về cái chết của công chúa với chỉ một chữ Nhất. Trạng Mạc Đỉnh Chi hạ bút ngay:

Thiên hương nhất đóa vân.

Hồng lô nhất điểm tuyết.

Thượng uyển nhất chi hoa.

Giao trì nhất phiến nguyệt.

Ô hô!

Vân tán, tuyết tiêu, hoa tàn, nguyệt khuyết

(Trên trời một áng mây/ Lò hồng một giọt tuyết/ Thượng uyển một cành hoa/ Giao trì một vầng nguyệt/ Than ôi! Mây tán, tuyết tan, hoa tàn, trăng khuyết).

Quá hay!

Để chấm dứt bài nầy, tôi xin kể chuyện đức Phật, trong một lần thuyết pháp, có nhắc đến con khỉ để nêu một ẩn dụ: Trong kinh A Hàm có chép, Phật kể đại ý rằng: Có người thợ săn lấy nhựa cây gài bên thức ăn để nhử đàn khỉ. Có con khỉ đến bốc thức ăn, ngờ đâu dính nhựa cây, không gỡ ra được. Khỉ lấy tay kia gỡ ra, lại bị dính vào, khỉ lấy hai chân gỡ ra, cũng bị dính nốt. Khỉ dùng đuôi gỡ ra, cũng bị dính. Sau cùng khỉ dùng miệng cạp, cũng dính luôn. Thợ săn chỉ việc đến bắt khỉ. Đức Phật dạy: Này các tì kheo. Nhựa cây kia ví như lục dục, sáu bộ phận bị dính vào nhựa ví như lục căn. Như chú khỉ kia, khi lục căn bị dính vào lục dục thì sẽ bị ma quỉ tùy ý dẫn đi”.

Phạm Thành Châu

Views: 614

Nương song luống ngẩn ngơ lòng
Vắng chàng, điểm phấn trang hồng với ai?
Chinh Phụ Ngâm

Vũ Bá Hoan

1-

Ánh nắng của buổi sáng sớm mùa hè, xuyên qua kính cửa sổ, chiếu dọi lên bức tường trong phòng ngủ vợ chồng Hoàng, khiến căn phòng trở nên sáng rực, và làm Hoàng tỉnh thức sau một giấc ngủ nướng. Thỉnh thoảng một luồng gió nhẹ thổi qua, đem theo mùi hương thơm thoang thoảng của cây hoa hoàng lan trồng ngoài vườn bên cạnh cửa sổ, tràn vào phòng ngủ, làm Hoàng cảm thấy khoan khoái dễ chịu sau một đêm ngủ đẫy giấc. Ngoài vườn, tiếng chim hót líu lo trên cành cây như chào đón ánh nắng ban mai của một ngày hè đẹp trời, khiến Hoàng nhớ đến bài hát “Hè Về” của Hùng Lân, anh cao hứng hát nho nhỏ: “Trời hồng hồng, Sáng trong trong. Ngàn phượng rung nắng ngoài song. Cành mềm mềm, gíó ru êm. Lọc mầu mây bích.ngọc qua mầu duyên… Đàn nhịp nhàng hát vang vang. Nhạc hòa thơ đón hè sang “. Hôm nay là ngày thứ bẩy, ngày cuốí tuần, Hoàng được nghỉ. Mặc dù đã 9 gìờ sáng, nhưng Hoàng vẫn không muốn ra khỏi giường, anh nằm nán lại để thư giãn bắp thịt  trong thân thể và như để đền bù vào những buổi sáng trong tuần, anh phải dậy sớm vào lúc 5 giờ  sáng để sửa soạn đi làm. Vợ Hoàng đã thức dậy từ sáng sớm, và đã ra khỏi nhà để đến sở làm vào lúc 6:30 . Ba đứa con ở tuổi teenage của vợ chồng Hoàng vẫn đang say sưa giấc điêp trong các phòng ngủ riêng của chúng. Căn nhà yên tịnh, ngoại trừ, thỉnh thoảng tiếng “tính, tình, tang, tình “   từ chiếc đồng hồ Grandfather ở phòng khách, đánh vang lên mỗi khi đổi giờ.

Vẫn nằm dài trên giường, Hoàng xoay nghiêng người, với tay lượm tờ báo Việt ngữ trên sàn nhà mà vợ anh đã đọc và vất xuống đó từ tối hôm qua, trước khi nàng đi vào giấc ngủ. Hoàng vừa mới đưa mắt lướt qua những tít trên trang nhất của tờ báo, thì tiếng điện thoại reọ, anh đưa tay nhắc ống liên hiệp ở chiếc điện thoại đặt trên nightstand cạnh đầu giường:

– Allo. Hoàng tôi nghe.

– Tôi, Hải đây.

–  Chào ông.

– Cậu có rảnh không? Đến tôi chơi, tôi có chút việc muốn nói với cậu.

– Có chuyện gi quan trọng không, thưa ông?

-Thì cứ đến, rồi sẽ biết.

Hoàng chần trừ một giây, rồi trả lời:

-Tôi sẽ đến vào lúc 11:00 giờ.

Ông Hải là cựu Thiếu Tá, Quận Trưởng. và là xếp cũ của Hoàng khi anh vừa mới tốt nghiêp ban Đốc Sự Học Viện Quốc Gia Hành Chánh, về nhận chức vụ Phó Quận Trưởng Hành Chánh vào đầu năm 1966 tại một quận thuộc tỉnh Phong Dinh. Cuối năm 1967, sau khi được vinh thăng Trung Tá, ông Hải thuyên chuyển về Saigòn, và kể từ đó, Hoàng không có dịp gặp lại ông. Khi còn làm việc chung ở quận, cách xưng hô giữa hai người theo chức vụ. Hoàng gọi ông Hải là Thiếu Tá, ông Hải gọi Hoàng là ông Phó Hành Chánh. Kể từ ngày gặp lại nhau trên đất nước Cờ Hoa – khi mà” hia mão “ và “ấn tín” của hai người đã rớt xuống Thái Bình Dương,  trong lúc bỏ của chạy lấy người, leo lên  tầu chạy trốn Việt Cộng –  họ đã thay đổi cách xưng hô. Ông Hải hơn Hoàng 15 tuổi, nên ông coi Hoàng như người em. Cùng chạy Cộng Sản sang Mỹ vào thời điểm miềm Nam rơi vào tay Cộng Sản hồi cuối tháng 4 năm 75 , Hoàng và ông Hải, như có duyên tiền định sống gần nhau, nên hai người  đã “tái ngộ” sau cuộc “ biển dâu “, và cùng định cư tại vùng Alexandria, tiểu bang Virginiạ, Hoa Kỳ

Vừa mở cửa bước vào trong nhà, Hoàng đã thấy ông Hải ngồi trên ghế đợi anh ở phòng khách, trước mặt ông, trên mặt bàn, có một bao thư. Ông Hải đưa tay ra dấu mời Hoàng ngồi xuống chiếc ghế đối diện ông:

– Cậu ngồi xuống đây, uống nước trà nóng.

Hoàng vừa kéo ghế ngồi, vừa hỏi ông Hải:

– Có chuyện gì vậy ông?

Ông Hải yên lặng, không trả lời ngay câu hỏi của Hoàng, cầm bình rót nước trà nóng mời Hoàng uống. Sau đó, ông cầm bao thư trên mặt bàn đưa cho Hoàng:

– Cậu có thư của người ở Việt nam mới qua gửi cho cậụ

Hoàng đưa tay đỡ lấy bao thư, và trước khi mở thư ra đọc, anh cầm chung trà nóng tỏa mùi hoa nhài thơm ngát, uống một hớp, nước trà nóng trôi qua cuống họng, Hoàng cảm thấy hơi đăng đắng; nhưng sau vài giây, anh laị cảm thấy vị ngọt đọng lại ở cổ. Hoàng nói:

– Trà này uống lúc đầu thấy đắng, nhưng một lúc sau lại có vị ngọt.

Ông Hải cầm bình trà rót thêm vào chung cho Hoàng :

–  Người ghiền và sành uống trà thì phải loại trà này mới ngon. Chính ra phải dùng nước mưa để pha trà, thì hương trà mớí giữ được nguyên chất, nước trà mới ngon. Không có nước mưa, tôi dùng nước máy để pha trà nên đã làm giảm mất phần nào hương trà.

Nhìn nét chữ viết tay ngoài bì thư đề tên ông Nguyễn Văn Hải, Hoàng thấy hơi quen, nhưng không biết là của ai, vì ngoài bì thư không có tên người gởi, mà chỉ có địa chỉ. Anh nói với ông Hải :

-Thư này gởi cho ông, chứ đâu phải cho tôi.

-Cậu cứ mở thư ra đọc thì sẽ biết.

Hoàng rút bức thư từ trong phong bì, mở ra đọc:

Ngày..  tháng .. năm ….

   Kính thăm bác,

 Thưa bác, nhìn ngoài bì thư, chắc bác đã đoán ra được cháu là con bé nào rồi! Cháu là con bé Thu, con của ông Trung Tá Nhân, bạn của bác đó bác. Cũng đã gần 20 năm rồi, chắc bác không còn nhớ đến cháu đâu; nhưng cháu thì nhớ rõ bác lắm. Bác bây giờ có lên được cân nào không? hay bác vẫn cao, vẫn gầy, vẫn khắc khổ như những ngày ở quê hương cũ? Hồi còn ở Viêt Nam, sau khi đi tù cải taọ về, Ba cháu thường nhắc đến bác luôn, ông thường kể những kỷ niệm hồi ông và bác làm việc ở cùng một đơn vị.

 Cách đây mấy bữa, cháu ghé thăm ba má cháu, và má cháu cho cháu hay ba cháu mới nhận được thư bác. Không biết vô tình hay cố ý, má cháu có tiết lộ một chút xíu, môt chút xíu thôi về tình trạng của một người mà cháu quí mến nhất, kính trọng nhất, người ấy luôn luôn ở trong lòng cháu bao nhiêu năm dàị, cháu muốn nói anh Hoàng, anh Hoàng làm Phó Quận Trưởng dưới quyền bác hồi còn ở Việt Nam, mà bác đã nói đến anh ấy trong thư gởi cho ba cháu, đó bác!.

 Cháu thật không ngờ, anh ấy vẫn còn sống và đã ở đây, an toàn trong gần 20 năm! Khi cháu nghe má cháu nói: “Thằng Hoàng và ông Hải chạy cùng một lượt vào cuối tháng 4/75 và hiện đang ở gần nhau, tiểu bang Virginiạ”. Cháu nghe vậy, nhưng không nói câu nào, phải nói là chưa nóí câu nào, thì bà lại tiếp theo một câu ngắn luôn “ thằng Hoàng  “bồ” của mầy hồi còn ở Việt Nam đó “. Cháu vừa nghe bà nói vậy, thì lặng người đi, cháu cảm thấy như có ai thò tay vào vặn trái tim cháu vậy! Viết đến đây cháu cảm thấy hai tay cháu run lên. Đêm đó cháu không ngủ được, cháu khóc rất nhiều, những giọt nước mắt sung sướng, vui mừng, những giọt nước mắt buồn tủi, uất ức. Cháu mừng vì anh Hoàng vẫn còn sống, cháu càng mừng hơn nữa là anh ấy không hề chịu một sự cực khổ đọa đầy trong trại cải tạọ. Cháu đau đớn, uất ức vì cháu đã chờ đợi anh trong gần 10 năm dài! Lúc ấy cháu nghĩ chắc anh đang ở trong trại cải tạo, nhưng cháu chờ đợi mãi vẫn không thấy một cái thư nào. Ngày nào cháu cũng nghĩ mình sẽ có thư của anh ấy, có tin của anh ấy. Cháu khổ biết bao, khóc bao nhiêu lần trên gối; mơ thấy mình sục sạo tìm kiếm anh ấy khắp nơị. Cháu vẫn mơ thấy anh Hoàng; cũng như mơ thấy cháu đi về chốn cũ để tìm gặp anh ấy rất thường, rất thường. Nói một cách thật lòng với bác, ảnh như cái bóng ma ám ảnh cháu suốt mười tám năm nay! Trong gần mười năm chờ đợi ảnh, cháu đã không care đến bề ngoài của mình nữa. Cháu có nhờ những người quen cũng đi tù, lục tìm tên ảnh trong các traị cải tạo. Nhưng …. sau cùng, cháu đã phải nghĩ anh ấy đã chết rồi, hoặc là trong những ngày ly loạn, hoặc là trong trại cải tạo nào đó. Vì có lý nào anh ấy không viết cho cháu một cái thư trong bao nhiêu năm. Cháu vẫn mơ thấy anh luôn, rất thường xuyên cháu thấy anh đến đón cháu đi chơi. Có lúc cháu đợi, mà không thấy anh tới. Cháu đã không mơ nữa cách đây 3 tuần, cháu đã không thấy anh ấy trong mơ nữa, mà trong lòng cháu muốn gặp  anh, hay it ra nói chuyện trực tiếp vớí ảnh, để hỏi anh, tại sao lại đối xử độc ác với cháu như vậy ? . Cháu vẫn cầu nguyện Bề Trên cho cháu một cơ hội được gặp lại anh ấy một lần cuối ở một chốn nào đó, dù là cõi chết, để hỏi anh một vài điều: anh đã làm gì, anh đã ra sao trong bao nhiêu năm nay?

 Thưa bác, sở dĩ cháu phải nóí với bác nhiều như vậy, cháu chỉ mong bác giúp cháu một chuyện mà thôi: cháu xin bác cho cháu biết địa chỉ của anh Hoàng, cháu chỉ muốn hỏi anh “tại sao”.  Cháu muốn ảnh cho cháu một lời giải thích. Và cháu muốn nói với anh rằng trong lòng cháu rất đau đớn. Rồi sau khi đã make clear xong mọi điều uất ức mà cháu để  trong lòng hơn 18 năm, cháu nghĩ rằng sẽ để anh lại behind mà sống cuộc đời bình thường của cháu, cuộc đời mà lẽ ra cháu phải có cách đây 18 năm !

Bác ơi! Cháu đã trải hết lòng mình cho bác thấy, bác hiểụ. Điều này sẽ không hề xẩy ra nếu cháu còn 18 tuổi, nhưng nay cháu đã già rồi, cháu biết cháu đang làm gì. Xin bác viết cho cháu vài hàng hay gọi điện thọai cho cháu. Cháu rất muốn gọi điên thoại cho bác, nhưng cháu không có số phone của bác.

 Xin bác liên lạc với cháu sớm lúc nào hay lúc ấỵ. Cháu rất cám ơn bác.

 Địa chỉ của cháu :——————

 Số phone nhà  cháu : ————-

 Xin bác gọi điện thọai cho cháu vào ngày thứ bẩy, cháu chờ tin bác nghe bác.

                                                                                                   Cháu ,

                                                                                          Nguyễn thi Anh Thu

 Đọc xong bức thư, Hoàng rất xúc động, ngồi yên lặng như người mất hồn, mặt anh trở nên thẫn thờ, xa vắng …  Hoàng không ngờ Thu đã qua Mỹ và đã tìm đươc anh. Từ ngày lâp gia đình khi mới qua Mỹ năm 1975, Hoàng đã cố gắng quên hình bóngThu trong dĩ vãng để sống trọn vẹn với tình yêu của người vợ ngoan, hiền hiện tại. Anh không bao giờ nghĩ có ngày sẽ gặp laị Thu, vì trong cảnh hỗn loạn, khi bỏ nước chạy trốn Việt Cộng ngày 30-4-75, kẻ ra đi, người ở lại, cách nhau nửa vòng trái đất, không biết bao giờ mới gặp lại được nhau. Giờ đây, trong phút chốc, tất cả những kỷ niệm của  thời hoa niên và hình bóng Thu, cùng mối tình dang dỡ với nàng, đã chôn vùi trong ký ức Hoàng gần 20 năm, nay đột nhiên bùng dậy như một  thước phim  sống động diễn ra trước mắt Hoàng.

2-

Sau tết Mậu Thân1968, lệnh tổng động viên được Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu ban hành. Tất cả những sinh viên thuộc 14 phân khoa của viện đaị học Saigòn, và công tư chức có bằng Tú Tài trở lên, thuộc lớp tuổi từ 20-25 đều phải nhâp ngũ khoá sĩ quan trừ bị Thủ Đức ( khóa 1 hoặc 2/68) .Sau vụ tổng công kích Tết Mậu thân của Việt Cộng, chiến sự miền Nam càng ngày trở nên khốc liệt. Nhu cầu chiến trường cần thêm nhiều sĩ quan và binh sĩ để đốí phó với  những trận chiến khốc liệt do Cộng Sản Bắc Việt đưa quân vào đánh phá khắp 4 vùng chiến thuật.

Lần đầu tiên trong lịch sử trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, các tân binh sĩ quan được đưa đến huấn luyện quân sự taị Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung, nơi huấn luyện các tân binh quân dịch (trước đây, từ khoá 1 đến khóa 27, các tân binh sĩ quan được huấn  luyện tại trường Bộ Binh Thủ Đức). Hơn một ngàn tân binh sĩ quan chia thành hai tiểu đoàn: Khóa 1/68 thuộc Tiểu Đoàn Nguyễn Huệ; khóa 2/68 thuộc tiểu đoànTrần Bình Trọng . Cả hai khóa được huấn luyện cùng lúc trong 9 tuần lễ về căn bản quân sự của người lính tác chiến, đây là giai đoạn 1. Sau kỳ thi sát hạch giai đoạn 1, những tân binh sĩ quan đủ điểm, được gởi đến trường Sĩ Quan Trừ Bị Thủ Đức, học tiếp giai đoạn 2 thêm 6 tháng nữa, tốt nghiệp với cấp bậc Chuẩn Úy Những tân binh sĩ quan không đủ điểm trong kỳ thi sát hạch giai đoạn 1, được đưa ra trường Hạ Sĩ Quan Đồng Đế Nha Trang thụ huấn, ra trường vớí cấp bậc Trung Sĩ.

Hoàng vâng theo tiếng gọi Tổ Quốc, nhập ngũ khoá 2/68 sĩ  quan  trừ bị Thủ Đức, đã đủ điểm trong kỳ thi sát hạch giai đọan 1, được đưa qua trường Bộ Binh Thủ Đức học tiếp giai đoạn 2. Sau khi tốt nghiệp với cấp bậc Chuẩn Úy,bộ Quốc Phòng trả Hoàng về bộ Nội Vụ, và anh được  bổ nhiệm làm trưởng ty Kinh tế tỉnh Gò Công.  Nơi đây anh đã gặp và yêu Thu. Hoàng yêu Thu không phải chỉ vì sắc đẹp mộc mạc không son phấn của Thu mà còn vì Thu có một tâm hồn phong phú hơi lạ thường . Anh có cùng một quan điểm với Trương về tình yêu đối với người con gái : “ Yêu một người con gái chỉ đẹp thôi,không có một tâm hồn phong phú hơi lạ thường, thì tình yêu ấy chỉ là vật chất tầm thường “ ( Trương là nhân vật trong tiểu thuyết Bướm Trắng của Nhất Linh ) .Mối tình của hai người đã gắn bó thắm thiết, với những mộng ước xây đắp cho tương lai. Hoàng chờThu ra Trường Dược,anh sẽ cưới Thu .Hiện tại anh mới chỉ “cầu  hôn “với Thu bằng hai câu thơ mà anh đã ghi vào trang đầu cuốn nhật ký của Thu :“ Lậy Trời! Thu mãi chung tình. Khi em thôi học, chúng mình lấy nhau”. Nhưng định mệnh và duyên số của Hoàng và Thu đã cùng nổi trôi theo vận nước vào ngày 30 tháng Tư năm 1975, ngày  Bắc Cộng bức tử  Việt Nam Cộng Hoà, đồng thời cũng là ngày bức tử mối tình giữa Hoàng và Thu .

3-

Năm Hoàng quen Thu, nàng vừa tròn 18 tuổi, đang học đệ nhất ban A taị trường công lập Gò Công.  Dáng người Thu nhỏ nhắn, đầy đặn, nước da trắng hồng, khuôn mặt trái xoan, khi cười để lộ đôi hàm răng trắng đều như những hạt bắp. Thu thường nhéo yêu vào cánh tay Hoàng mỗi khi anh đọc câu thơ cuả Lưu Trọng Lư (?) để khen ngợi đôi mắt to tròn, đen láy, long lanh dưới cặp chân mày lá liễu của Thu: “Mắt em là một gìòng sông. Thuyền ta bơi lội trong giòng mắt em.”

Là nữ sinh của một tỉnh nhỏ thuộc miền Tây Nam Phần, mặc dầu gia đình khá giả, nhưng Thu ăn mặc rất giản dị, khi đi học, nàng thường mặc đồng phục áo dài trắng, như những nữ sinh đồng trang lứa với nàng.Thu là người con gái rất đa cảm, rất dễ xúc động trước cảnh thương tâm. Một hôm  nhìn thấy những người lính Địa Phương Quân bị thương nặng trong cuộc giao tranh với Việt Cộng ở chiến trường, được tải thương vào Quân Y Viện Gò Công, mắt nàng đã nhỏ lệ xót thương họ. Có lẽ vì bản tính đa cảm của Thu nên nàng thích mầu tím. Mỗi khi đi chơi với Hoàng nàng thường mặc áo dài màu tím hồng và quần trắng, trên đầu thắt chiếc Headband vải đồng mầu với chiêc áo dài mầu tím. Cách trang phục này, trông Thu chững chạc và đẹp thêm ra. Thu để tóc xõa xuống bờ vai, và hương thơm thoang thoảng mùi bồ kết gội đầu tỏa ra từ tóc Thu, khiến Hoàng nhớ đến hai câu thơ mà anh đã đọc khi còn học trung học: “Có ai bên cửa ngồi hong tóc. Để chảy lan thành một suối hương”.

Vào những ngày thứ bẩy cuốí tuần, Hoàng thường đến xin phép ba má Thu để chở nàng đi chơi. Hoàng đã tỏ ý với ba má Thu là anh muốn kết hôn với Thu. Vì anh là Trưởng Ty Kinh Tế của tỉnh, ba má Thu tin tưởng Hoàng sẽ không làm những điều sai trái để mất thanh danh giữa anh và gia đình Thu, nên ông bà rất vui vẻ để Thu tự do đi chơi vớí Hoàng.

Khi rảnh rỗi, Hoàng thưòng kèm toán và Anh văn cho Thu, nên Thu rất khá về hai môn nàỵ, và năm1971,Thu đã đậuTú Tài 2 hạng Bình. Sau đó, ba má Thu đã gởi nàng lên Saìgon học  Dược Khoa.

Một hôm đi chơi, ngồi trên bờ đá công viên sông Tiền Giang, dưới bóng mát của một cây đa lớn, Thu tâm sự vớí Hoàng :

–  Ba má em muốn em học Dược, để khì em trở thành Dược Sĩ, ba má em sẽ mở tiệm thuốc tây  để lấy lợi tức sinh sống vào lúc tuổi già .

– Vậy ba má em phải “hối lộ” anh, anh mới cấp giấy phép mở tiệm thuốc.

Thu tủm tỉm cười:

– Anh lấy bao nhiêu tiền?

Hoàng ẫm ờ:

– Anh không lấy tiền.

– Vậy anh lấy gì ?

– Anh “lấy” em!

Thu đưa ngón tay trỏ dí nhẹ vào trán Hoàng :

–  Ai thèm lấy anh. Cho anh sống suốt đời không vợ .

Cả hai cùng cười. Hoàng nắm bàn tay trắng, mềm maị với những ngón tay thon dài của Thu,   hỏi:

–  Lên Saigòn học Dược, em ở đâu?

–  Ba má em sẽ gởi em ở nhà dì Ba tại đường Cống Quỳnh. Tháng trước Dì Ba  xuống thăm, má em ngỏ lời, và dì đã vui vẻ chấp thuận, Dì còn nói với ba má em “ Con Thu ở nhà vợ chồng tôi để làm gương cho con Thảo nó học “

Thảo bằng tuổi Thu, là con gái duy nhất của dì dượng Ba, nên được nuông chìu, vì thế Thảo không học hành chăm chỉ, thi Tú Tài I bi rớt một năm 2 khoá liền, mãi đến năm sau mới đậu. Dì Ba là em gái má Thu, hai chị em rất thân và thương yêu nhau. Bà ngoại Thu mất sớm, khi má Thu và dì Ba còn nhỏ, được ông bà nội nuôi nấng, chăm sóc , dậy dỗ và cho ăn học .

Hoàng cầm bàn tay trái Thu đặt vào lòng bàn tay phải  anh, bóp  thật nhẹ, rồi âu yếm nói :

– Khi em lên Saigòn học, chắc anh nhớ em lắm, vì anh không được gặp em hằng ngày. Rồi dường như mới nghĩ ra một điều gì, Hoàng tiếp :

– Anh sẽ dùng xe gắn máy về Saigòn mỗi tuần vào ngày thứ Bẩy hoặc Chúa Nhât để được gặp em. Gò Công cách Saigòn không xa, đi xe Honda Dame qua cầu Nổi, phía Cần Đước chỉ mất 1 giờ là cùng.

Thu ngồi yên lặng không nói gì, tay phải nàng vân vê tà áo dài , theo đuổi ý nghĩ riêng của nàng: chương trình học Dược kéo dài 5 năm. Trong thời gian 5 năm dài, không biết Hoàng có chờ đợi nàng được không, hay anh sẽ theo đuổi một hình bóng nào khác .

Hoàng là người yêu đầu đời của Thu, nàng yêu Hoàng với tất cả tình yêu của người con gái trinh nguyên mới lớn .Thu chưa hề có kinh nghiệm yêu đương. Nàng chỉ hiểu đàn ông qua kinh nghiệm đọc tiểu thuyết và sách tâm lý học hoặc nghe các bà bạn của má Thu nói với nhau  rằng đàn ông dễ thay lòng đổi dạ và không chung tình ” Đàn ông năm bẩy lá gan, lá ở cùng vợ, lá toan cùng ngườì “ Thấy  vẻ mặt Thu trầm ngâm, Hoàng hỏi :

–  Em nghĩ gì vậy?

–  Em nghĩ về anh.

–  Em nghĩ về anh ra sao?

Thu nghiêng đầu nhìn thẳng vào mắt Hoàng :

–  Em biết hiện tại anh rất yêu em. Nhưng khi em xa anh, em sợ anh thay lòng đổi dạ. Người xưa thường nói: xa mặt, cách lòng. Riêng em, em hứa với anh: em chỉ yêu một mình anh, dù  được ở gần anh hay phải sống xa anh, lúc nào  em cũng nghĩ đến anh .

Hoàng âu yếm nắm bàn tay trắng ngần của Thu áp vào ngực anh nơi tim anh đang thổn thức về những lời yêu thương của Thu :

–  Cám ơn Thu về tình yêu của em dành cho anh. Anh chưa có ý định lập gia đình trong vài năm tới. Năm nay 25 tuổi, anh còn trẻ, hơn nữa anh mới ra trường, nên chưa muốn lập gia đình ngay lúc này. Ít nhất phải 5 năm nữa, anh mới nghĩ đến chuyện lập gia đình. Vì vậy trong 5 năm nữa là thời gian lý tưởng để chúng ta chờ đơị nhau. Lúc ấy anh vừa tròn 30 tuổi, em là cô Dược Sĩ ở tuổi 23. Chúng ta sẽ ăn mừng “đại đăng khoa và tiểu đăng khoa“cùng một lúc.! Rồi như để làm cho Thu yên tâm thêm, Hoàng nói tiếp :

–  Anh dự định ở Gò Công thêm một vài năm nữa, rồi sẽ nhờ người quen giúp thuyên chuyển về quận Tân Bình, tỉnh Gia Định. Như vậy anh sẽ được ở gần em và đồng thời anh có cơ hội trở lại học luật để lấy cho xong chứng chỉ cuối cùng  cuả văn bằng cử nhân. Em có  muốn như vậy không ?

Thu chớp mắt xúc động :

–  Được như vậy, em đâu còn đòì hỏi gì nữa. Em sẽ yên tâm học hành để ra trường đúng như  chương trình trường Dược đã ấn định. Và nhất là để không phụ công anh chờ đợi em.

Hoàng đưa cánh tay phải quàng qua eo Thu, kéo nàng sát vào người anh . Mùi thơm da thịt săn chắc của Thu thoang thoảng tỏa ra qua lớp áo dài mỏng của nàng, làm Hoàng ngây ngất. Hơi ấm cuả  hai người quyện vào nhau ,khiến Hoàng có ảo giác như hai thân xác đã hòa thành một. Hai người ngồi với nhau như vậy trong thinh lặng, không ai nói với ai một lời., để cho tình yêu thấm nhập vào từng thớ thịt cuả mỗi người .Thỉnh thoảng Hoàng lại ghì chặt Thu sát thêm vào người anh , khiến áo nịt ngực của nàng hơi căng ra, và mặt Thu hơi ửng  đỏ …

Thu rất vui mừng vì đã biết rõ ý định Hoàng chờ đơị nàng, và sẽ cưới nàng ngay sau khi nàng ra trường Dược .Thu muốn về nhà để nói cho ba má nàng biết về ý định của Hoàng, nhìn đồng hồ đeo tay, Thu  gỡ tay Hoàng ra khỏi hông nàng :

–  Mình ra đây ngồi từ lúc ăn trưa ở nhà hàng ra tới gìờ, đã lâu lắm rồi. Thôi về đi anh. Kẻo ba má em trông.

Chiều xuống chậm, nắng đã nhạt, gíó từ mặt nước sông thổi lên mát rợị. Xa xa giữa giòng sông những chiếc ghe máy chở đầy trái cây, rau cải, gà vịt…. đang vội vã chạy ngược xuôi về bến đậu. Phía bên kia bờ sông, mặt trời như một trái banh thật lớn đỏ vàng sáng rực, treo lơ lửng trên không trung, và đang từ từ đi xuống khuất sau rặng cây và dẫy núí ở cuối chân trời. Trên nền trời xanh bao la, từng đàn chim nhạn đang tung cánh bay về phương trời xa thẳm….

Hoàng hôn lên mái tóc thề đen mượt , thơm mùi bồ kết ở đầu Thu. Anh đứng dậy trước, nắm bàn tay trái Thu kéo nàng dứng lên. Hai người tay trong tay lững thững đi ra khỏi công viên, đến chỗ gửi xe gắn máy để lấy xe trở về nhà …

4.

Tình hình chiến sự miền Nam vào đầu tháng 2 năm 1975 đã trở nên sôi động tại các tỉnh ở miền Trung, nhưng thành phố Sàigòn vần còn yên ổn, người dân  Sài thành vần tổ chức đón mừng xuân Ất Mão, tuy không tưng bừng như mọi năm ..

Trước ngày về quê xum họp với gia đình đón mừng xuân Ất Mão, Thu và Hoàng ( lúc này Hoàng đã được thuyên chuyển về Gia Định ) được mời tham dự tiệc Tất Niên do một số nam nữ sinh viên trường Dược tổ chức tại một biệt thự khá lớn của bố mẹ một cô bạn rất thân cùng lớp ở trường Dược với Thu, tại đường Hiển Vương, quận 3 Sàigòn, vào chiều ngày 29 giáp tết. Ất Mão .Tiệc Tất Niên có khoảng 30 nam nữ sinh viên năm thứ tư trường Dược tham dư. Họ ăn uống, ca  hát,khiêu vũ, vui chơi để tiễn đưa năm cũ và đón mừng năm mới .

Thu có giọng hát rất truyền cảm và nàng hát khá hay. Thu yêu thích những bản nhạc trữ tình, đặc biệt, những nhạc phẩm ca tụng tình yêu lứa đôị. Hồi còn học lớp đệ Nhất ban A trung học Gò Công, Thu là trưởng ban văn nghệ của trường. Có lầnTiểu khu Gò Công tổ chức liên hoan chào mừng chiến thắng của một đại đội điạ phương quân tại sân vân động của tỉnh, ban văn nghệ trường Trung Học Gò Công được mời phối hợp với ban Tâm Lý Chiến của tiểu khu trong chương trình văn nghệ gíup vui cho quân nhân. Hôm ấy Thu đã hát bản “Hoa Soan Bên Thềm Cũ “ cuả nhạc sĩ Tuấn Khanh, được thính giả nhiệt liệt vỗ tay khen ngợi. Có người nói rằng nếu Thu tiếp tục con đường cầm ca, Thu sẽ là con “Nhạn Trắng” thứ 2 của Gò Công. Thu chỉ thích hát kiểu tài tử để mua vui với bạn bè, thâm tâm nàng không bao giờ muốn theo nghiệp cầm ca để trở thành ca sĩ chuyên nghiệp, nàng muốn theo đuổi con đường học vấn để trở thành Dược Sĩ như ba má nàng mong muốn để đền đáp công ơn dưỡng dục sinh thành của song thân nàng

Một số bạn trường Dược thân quen, biết Thu hát hay, đã yêu cầu nàng hát trong buổi tất niên  hôm ấy. Thu đã vui vẻ nhận lời, và nàng đã yêu cầu Hoàng đệm guitar cho nàng hát.. Trong lúc Hoàng đang so lại dây đàn guitar, Thu nói nhỏ vừa đủ để Hoàng nghe :

–  Em hát bài “Ngàn Thu Áo Tím” của Hoàng Trọng để riêng tặng anh trong đêm naỵ  Chắc hẳn anh còn nhớ ngày đầu tiên anh gặp em trong đám cưới con nhỏ bạn em, em cũng mặc áo tím như đêm naỵ Và hôm đó anh đã nói với em rằng :” màu tím là màu buồn, màu của chia lìa xa cách. Anh không thích mầu tím “…Em đã không “cãi” lại anh, và chỉ nhủ thầm : “ anh là người tin  nhảm “. Nói xong, Thu cầm tay Hoàng kéo anh đứng dậy đi ra chỗ đứng hát.

Tiếng đệm đàn dương cầm của Phương, người bạn gái chủ nhà , hòa âm với tiếng guitar của Hoàng đã làm Thu say đắm để hết tâm hồn diễn tả lời và nhạc của bản “Ngàn Thu Áo Tím “ : (1)

“Ngày xưa xa xôi em rất ưa mầu tím,

Ngày xưa vô tư em sống trong trìu mến,

Chiều xuống áo tím thường thướt tha

Bước trên đường gẩm hoa

Ngắm mây chiều lướt xa       

Từ khi yêu anh, anh bắt xa mầu tím

Sầu thương cho em, mơ ước chưa kịp đến

Trời đã rét mướt cùng gíó mưa

Khóc anh chiều tiễn đưa

Thế thôi tàn giấc mơ.                        

Anh xa xôi bóng mưa giăng mờ lối

Anh xa xôi áo bay trong chiều rơi

Anh xa xôi áo ôm tim lẻ loi

Tím lên khung trời nhớ nhung đầy vơi           

Từ khi xa anh, em vẫn yêu và nhớ

Mà sao anh đi ,đi mãi không về nữa

Một bóng áo tím buồn ngẩn ngơ

Khóc  trong chiều gíó mưa

Khóc thương hình bóng xưa …                      

Ngàn thu mưa rơi trên áo em mầu tím

Ngàn thu đau thương, vương áo em mầu tím

Nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau

Tháng năm còn lướt mau

Biết bao giờ thấy nhau …..

Tiếng hát vừa chấm dứt, một tràng pháo tay vang dội nổi lên. Thu mỉm cười, cúi đầu chào đáp lễ. Rồi nàng âu yếm nắm tay Hoàng  cùng đi về chỗ ngồị .

Cuộc vui kéo dài đến nửa đêm thì chấm đứt. Trước khi ra về, mọi người vui vẻ bắt tay, chúc nhau những điều tốt đẹp nhất cho năm mới, hẹn gặp lại nhau tại trường Dược vào năm mới .

Trời đã về khuya, đường phố vắng xe chạy. Thỉnh thoảng một vài cơn gíó thổi qua, làm cành  lá trên các cây me hai bên lề đường va chạm mạnh vào nhau, phát ra tiếng kêu xào xạc trong đêm khuya. Vầng trăng thượng tuần lơ lửng trên nền trời trong xanh, tỏa ánh sáng yếu ớt xuống mặt đường phố Sàigòn. Thỉnh thoảng, một vài tiếng đại bác từ xa vọng về trong đêm khuya, và những ánh hỏa châu sáng rực được bắn lên trời định kỳ từ những đơn vị quân đội Việt Nam Cộng Hoà giữ an ninh cho vòng đai thủ đô Saigòn , như nhắc nhở người dân saìgòn đừng quên chiến tranh tàn khốc đang tiếp diễn trên quê hương ,ngay cả vào những ngày Tết  dân tộc cổ truyền thiêng liêng nhất..

Các sinh viên nam nữ trường Dược cười, nói vui vẻ, lần lượt rủ nhau ra về…Hoàng đưa xe gắn máy ra khỏi cổng biệt thự, anh ngồi lên yên xe, rồi bảo Thu :

-Em ngồi lên xe , nhớ ôm chặt lấy anh, kẻo té.

Thu yên lặng, ngoan ngoãn như một đứa trẻ nhỏ, làm theo lời người lớn bảo. Nàng vén tà áo dài phía sau, ngồi nghiêng lên yên xe, phía sau Hoàng. Tay trái nàng giữ tà áo dài trong lòng nàng, còn tay phải nàng vòng qua hông Hoàng ôm chặt lấy anh. Ngồi ở tư thế này, nửa thân phía trên người Thu áp sát vào lưng Hoàng, khiến hơi ấm da thịt Thu chuyền vào người Hoàng, làm anh cảm thấy rạo rực êm đềm và có cảm tưởng như Thu đã là vợ anh rồi. Khi thấy Thu đã ngồi an toàn trên xe, Hoàng rồ máy cho xe chạy về cuối phố, rồi quẹo phải ra đường chính để về nhà Thu.

Tình hình chính trị và quân sự tại miền Nam Việt Nam vào đầu tháng 3 và tháng 4 năm 1975 thay đổi rất nhanh nên Hoàng không có thì giờ xuống Gò Công để báo cho Thu biết về quyết định anh bỏ nước chạy trốn khi Cộng quân tiến chiếm Thủ đô Saì gon. Lần cuối cùng Hoàng gặp Thu là ngày anh đưa Thu về Gò Công nghỉ Têt sau buổi tiệc Tân Niên tại ngôi biệt thự của ba má người bạn gái Thu. Hoàng và Thu không còn cơ hội gặp lại nhau nữa và đã mất liên lạc với nhau kể từ ngày đó.

5.

Hoàng đọc đi đọc lại nhiều lần bức thư Thu viết cho ông Hải – thực ra chính là viết cho Hoàng. Anh suy nghĩ rất nhiều về viêc có nên gặp Thu theo lời nàng yêu cầu trong thư hay không. Tình yêu của Hoàng đối với Thu giờ đây giống như một đống lửa chỉ còn cháy âm ỷ trong tận cùng  cốt lõi của nó. Nói khác đi, trong thâm tâm Hoàng, anh vẫn còn yêu Thu, nhưng tình yêu của anh đối với Thu không còn mãnh liệt như 20 năm trước đây. Hoàng được biết, qua ông Hải, theo lời thân phụ Thu cho ông Hải biết, nàng đã lập gia đình vào năm 1985 với một cựu sĩ quan quân lực VNCH đi tù cải tạo về, và nay đã có 2 con.  Hoàng nửa muốn gặp Thu nửa lại không muốn. Anh muốn gặp mặt Thu dể nói lời xin lỗi và tạ từ tình yêu của anh đối với Thu .Đằng khác, Hoàng không muốn gặp lại Thu vì anh sợ chồng Thu biết được cuộc gặp gỡ giữa anh và Thu, sẽ hiểu lầm, khiến hạnh phúc gia đình nàng bị đe dọa. Điều này là mối quan tâm nhất đối Hoàng .Anh nhớ đến câu thơ của Hồ Dzếnh : “Tình chỉ đẹp những khi còn dang dở. Đời hết vui khi đã vẹn câu thề” .Nghĩ vậy, Hoàng quyết định không gặp Thu, để Thu giữ mãi hình ảnh anh ngày còn trai trẻ, và anh cũng giữ mãi hình ảnh Thu đẹp ở thời thanh xuân của ngườì con gái mới lớn. Hoàng để tâm hồn anh lắng đọng một thời gian, sau đó anh quyết định viết cho Thu:

                           Ngày      tháng      năm      

  Thu yêu mến,

Anh rất mừng em đã thoát khỏi Việt nam,và đã đến được bến bờ tự do. Anh thật không ngờ có ngày chúng mình biết được tin nhau sau gần 20 xa cách! Tuy chúng ta chưa gặp mặt , nhưng ít ra, anh đang “gặp” lại em trên những trang giấy này. Đọc thư em, anh rất buồn. Anh không ngờ đã vô tình làm em buồn khổ, chờ đợi anh trong gần 10 năm dài. Anh thật đáng trách và có lỗi với em. Giờ đây anh không biết nói gì hơn ngoài lời tạ tội với em và mong em tha thứ cho anh. Anh cám ơn em về tình yêu của em đã dành cho anh trong những ngày em sống xa vắng anh.

Anh.bỏ saìgon ra đi vào giờ phút chót, ngoài dự định của anh. Trong lúc hốt hoảng, bối rối và quá gấp rút, anh không có thì giờ xuống Gò Công để nói cho em biết về quyết định ra đi của  anh. Anh được người bạn là sĩ quan Hải Quân, chỉ huy trưởng một chiến hạm, đưa anh lên tầu hải quân tại bến Bạch Đằng vào đêm 29-4-1975, thoát khỏi Việt nam trước khi Cộng quân tiến vào Saìgòn trưa ngày 30-4-75.

 Trên đường chạy trốn, anh hồì tưởng lại đêm tất niên tại ngôi biệt thự của bạn gái em. Đêm ấy, em đã hát bài “Ngàn Thu Áo Tím“, trong đó có những câu : “Khóc anh chiều tiễn đưa. Thế thôi tàn giấc mơ” và “ Mà sao anh đi, đi mãi không về nữa..  Khóc thương hình bóng xưa v..v..”.  Anh tự hỏi tại sao em hát bài đó để tặng riêng anh trong khi em thuộc nhiều bài hay  hơn, em lại không hát?. Phải chăng em đã “nói gở” báo trước ngày chúng mình phải xa cách nhau, mà  em đã “vô thức” biểu lộ ra  bằng những lời trong bài hát ? Phải chăng định mệnh đã an bài, và mối tình đôi ta bắt đầu chấm đứt từ đêm hôm ấy ?

 Em yêu, sở dĩ  anh không viết thư cho em là  vì anh không nhớ địa chỉ nhà em.Khi muốn đến nhà em, anh vừa đi vừa nhắm mắt cũng tới được. Vậy nhớ điạ chỉ để làm gì ? Hơn nữa Mỹ và Việt Nam là hai nước thù địch từ sau ngày 30-4-75, không có quan hệ ngoại giao, nên thư từ rất khó khăn.Và vì vậy ,anh coi chúng ta như đang sống ở hai thế giới âm dương cách biệt . Muốn gặp lại nhau, phải đợi tới khi chết .

  Khi việc định cư ở Mỹ tạm ổn định , anh đã lập gia đình với người con gái do người chị họ anh giới thiệu .Việc hôn nhân của anh theo “cách thức cổ điển “, tức là có người mai mối .Anh không hề date với cô ấy như anh đã từng date vói em hơn 4 năm .Sau khi quen cô ấy trong một thời gian ngắn, anh thấy cô ấy ngoan, hiền nên anh ngỏ lời cầu hôn, và cô ấy đã nhận lời . Con-thuyền-anh bắt đầu đậu tại bến-bờ-này từ đâỵ Vợ anh năm nay 38 tuổi, hơn em  một tuổi. Gia đình cô ấy không được khá giả nên sau khi học hết lớp12, cô ấy phải đi làm gíup đỡ gia đình, không có cơ hội được lên học đại học như em. Hiện nay anh và vợ anh sống rất hạnh phúc bên nhau và đã có 3 con .Kinh nghiệm cho anh thấy rằng tình yêu đến sau hôn nhân chỉ thiếu phần lãng mạn so với tình yêu đến trước hôn nhân . Nhưng nếu tình yêu đến trước mà hôn nhân  không thành, thì chỉ làm cho người trong cuộc đau buồn mà thôi …

 Em thấy đó, việc anh gặp vợ anh  như có ” duyên tiền định” đã xếp đặt từ trước .Định mệnh đã an bài, anh không thể biết trước, mà cũng không thể tránh được. Việc đến, nó sẽ phải đến . Cũng như việc anh và em phải chia lià xa cách nhau mà mình không thể tiên đoán được .

 Vợ anh làm teller cho nhà bank. Còn anh, mấy năm đầu ở Mỹ, anh làm cho một tiệm bánh, đến năm 1979, anh đi học accounting, và sau khi tốt nghiệp, anh làm cho hãng bảo hiểm nhân thọ từ dó đến nay. Đọc đến đây, em đã rõ cưộc đời riêng của anh hiện giờ ra sao.

 Anh đưa thư của em cho vợ anh đọc. Đọc xong, cô ấy bảo anh rằng cô ấy trả anh lại cho em, để 2 người yêu nhau cho trọn kiếp, nhưng với điều kiện : anh phải ra đi tay không, để lại 3 đứa con cho cô ấy, cùng căn nhà đứng tên chung…Anh không biết cô ấy nói thiệt hay nói đùa, nhưng trong thâm tâm anh, anh ước có phép thần để làm đảo ngược lại thời gian cách đây 20 năm, hoặc làm anh trẻ lại ở tuổi 30, để anh có thể làm lại cuộc đời  hầu đáp lại tình yêu của  em dành cho anh. Nay thì đã quá muộn, và anh thì chẳng có phép thần. Anh nay ở tuổi đã về già, đâu còn sức lực để làm lại cuộc nữa, anh không thể mang lại hạnh phúc cho em được ,nên dù thâm tâm anh có muốn, anh cũng đành give up. Hơn nữa vợ anh không phản bội anh, anh đâu có lý do phản bội cô ấy, và còn 3 đứa con anh nữa …

  Thu thương mến, mặc dầu anh không được diễm phúc cưới em làm vợ, nhưng anh vẫn thương yêu em như tình yêu người anh dành cho người em gái, và anh hằng cầu mong em luôn được hạnh phúc bên chồng con. Chúng ta đã gặp nhau trên đường đời, nhưng chúng ta không có duyên nợ với nhau, nên chúng ta đã không thành vợ chồng. Nay em đã yên phận gia đình bên chồng con, còn anh, anh có trách nhiêm với vợ con anh. Chúng ta hãy coi mối tình năm xưa là một kỷ niệm đẹp của tuổi thanh xuân trong cuộc đời chúng ta .

 Anh đã trải lòng mình (anh mượn chữ của em) trên 2 trang giấy, anh mong em hiểu và tha thứ  những lỗi lầm anh đã phạm trong quá khứ,làm em buồn khổ trong gần 20 năm xa cách nhaụ .Anh mượn 4 câu thơ của một nhà thơ tiền chiến để nói với em tất cả tình của anh dành cho em ở kiếp này :  

Hẹn đến luân hồi sẽ gặp nhau

Cùng em nhắc lại chuyện xưa sau,

Chờ anh dưới gốc sim già, nhé  ,

Anh hái đưa em đóa mộng đầu .

 Vâng, anh hái trao em đóa mộng đầu để làm quà sính lễ xin cưới em làm người vợ muôn thuở .

                                                                                                                       Anh,

                                                                                                                      Hoàng

Hoàng viết xong bức thư, gấp lại, bỏ vào phong bì, rồi để vào trong ngăn kéo bàn viết. Ngày mai anh sẽ ra bưu điện gửi bảo đảm để chắc chắn thư sẽ đến tay Thu .

Chiếc đồng hồ Grandfather ở phòng khách ngân vang “tính, tình, tang tình”’ rồi gõ một tiếng “coong” độc nhất: báo hiệu một giờ đêm. Trong phòng ngủ, vợ và  3 đứa con Hoàng đang đắm chìm trong giấc điệp. Ngoài trời vạn vật chìm đắm trong đêm khuya yên tịnh. Hoàng vươn vai đứng dậy đi ra khỏi bàn viết, mở cửa phòng khách, bước xuống bậc tam cấp trước cửa nhà, rồi làm vài động tác hít thở. Một cơn gió nhẹ thổi qua, đem theo hơi lạnh ban đêm, làm mấy chiếc lá vàng trên cây phong lan trồng giữa vườn trước nhà, rơi lác đác xuống bãi cỏ xanh dưới ánh trăng  thu . Hoàng  buột miệng nói một mình:

–  Trời hơi se lạnh., đã bắt đầu chớm thu rồi .

Bất giác Hoàng ngẩng đầu nhìn lên bầu trời trong xanh đầy sao, ngay lúc ấy, một vì sao vừa đổi ngôi.  Hoàng lẩm bẩm  lặp lại câu Thu nói năm xưa, khi Thu và Hoàng ngồi chơi trong vườn sau nhà Thu, dưới ánh trăng rằm :

– Một linh hồn vừa lìa duơng thế .

Nói xong và nghe tiếng mình nói, Hoàng nhớ lại Thu nói với  anh : ngày xưa khi Thu còn bé, bà nội Thu  giải thích choThu về hiện tượng sao đổi ngôi : Hễ mỗi lần trên trời có một vì sao đổi ngôi, thì ở dưới thế có một linh hồn vừa mới lìa trần. Lớn lên Thu vẫn ngây thơ tin như vậy .

Ngoài đường lớn, một chiếc xe cứu thương chạy ngang qua khu nhà Hoàng, vừa chạy vừa hú còi ré  lên inh ỏi, phá tan sự tĩnh mịch trong đêm khuya….

Virginia , mạnh thu 2011

Vũ Bá Hoan

(1) Xin phép Nhạc Sĩ Hoàng Trọng cho trích lời bài nhạc “Ngàn Thu Áo Tím “ .

Views: 458